“Hoop heeft twee prachtige dochters, woede en moed. Woede over de dingen zoals ze zijn en moed om te geloven dat ze niet zullen blijven zoals ze zijn.”

Deze uitspraak, die toegeschreven wordt aan Augustinus, citeerde Rozemarijn van ’t Einde in de lezing die ze hield op 18 november aan de Radboud Universiteit. De lezing was onderdeel van een evenement dat we als Laudato Si’ Alliantie Nederland organiseerden samen met de Radboud Universiteit en Socires: “van klimaatdepressie naar duurzame hoop.” Van ’t Einde was naast bisschop Gerard de Korte een van de twee hoofdsprekers op het evenement.

Met deze twee sprekers, de tweehonderd aanwezigen, een groot aantal inspirerende workshops en een feestelijke aankondiging kijken we terug op een geslaagde dag.

Hoop is niet hetzelfde als optimisme

Klimaatdepressie is een relatief recent fenomeen. Toch zijn de zorgen over hoe we als mens met de aarde omgaan niet nieuw. Monseigneur De Korte, die behalve theoloog ook historicus is, plaatste de zorg voor de schepping in een historisch perspectief. Hij verwees naar de encycliek van paus Franciscus, Laudato Si’, waarin een gelovig antwoord gegeven wordt op de ecologische crisis. “De kerk geeft niet zozeer stellig antwoorden maar stelt veeleer kritische vragen en wijst op blinde vlekken.” De Korte benadrukte dat hoop van fundamenteel belang is. Die hoop is niet hetzelfde als optimisme, maar is vaak “een koppige keuze in een donkere wereld (…) vanuit het geloof in de belofte dat God niet alleen het eerste maar ook het laatste woord heeft.”

Individuele verandering is niet genoeg

Van ’t Einde haalt hoop uit activisme en protest: “hoop is je beschikbaar stellen in de strijd voor een leefbare aarde en dat je dat doet in solidariteit met anderen, in Jezus naam.” Ze riep de aanwezigen op tot in actie komen en zich aan te sluiten bij Christian Climate Action (CCA). Bij CCA worden gebed en geweldloze actie voor het klimaat met elkaar verbonden. Ze nam de aanwezigen mee in de leus: “Hey ho – take me by the hand, strong in solidarity we stand – fight for climate justice, fight for climate justice!”

Zowel Mgr. De Korte als Rozemarijn van ‘t Einde benadrukten dat individuele gedragsverandering niet genoeg is. “Een voorhoede van gemotiveerde mensen is nodig om via wetten die door het parlement worden aangenomen de grote massa in een meer ecologisch verantwoorde richting te manoeuvreren,” aldus De Korte. Van ’t Einde wees erop hoe de overheid en grote bedrijven de afslag naar duurzaamheid missen, en dat de verantwoordelijkheid te veel bij individuele burgers wordt gelegd.

Handen en voeten geven aan hoop

Dat hoop niet moet blijven bij mooie woorden en gedachten stond centraal op de bijeenkomst. Schrijver en verhalenverteller Kees Posthumus begeleidde een duurzame fitness, en bracht de aanwezigen letterlijk in beweging. In de workshops werd vervolgens gewerkt aan het verwerken van de klimaatdepressie en het vormgeven van een leven vanuit hoop. Dit gebeurde met bezinning, erkenning, creativiteit, actie en praktische tips. Het samenzijn met gelijkgestemden zorgde voor bemoediging en inspiratie.

Bevordering integrale ecologie vanuit de universiteit

Dat het niet bij mooie woorden moest blijven, bleek ook uit de bijzondere aankondiging die na de workshops gedaan werd. Josine Huitink, programmaleider Zorg voor de Schepping bij Socires, en Annemarie Hinten, adviseur van het college van bestuur van de Radboud Universiteit, konden vol vreugde mededelen dat de Radboud Universiteit voornemens is om een Laudato Si’-instituut op te richten met een gelijknamige leerstoel. Beide zullen gericht zijn op de ontwikkeling en bevordering van integrale ecologie.

Als Laudato Si’ Alliantie Nederland kijken we terug op een hoopvol evenement. De deelnemers gaven ons een pluim met een 8,4 als evaluatiecijfer. Zoals veel deelnemers zeiden, was de inhoud inspirerend. En het motiveerde dat we dit gezamenlijk doen. We trekken in de zorg voor ons gemeenschappelijk huis samen op met veel medegelovigen en mensen van goede wil.

Op de hoogte blijven van aanbod van de Laudato Si’ Alliantie Nederland? Schrijf je in voor de nieuwsbrief (maximaal 6x per jaar)

In de pers

Ook diverse journalisten schreven over het evenement:

Reformatorisch Dagblad, Michiel Kerpel: Bisschop De Korte spreekt tijdens klimaatevent over hoop
Nederlands Dagblad, Jacolien Vieveen: Radboud Universiteit start katholiek instituut: ‘Laudato Si’ voor duurzame hoop’
Katholiek Nieuwsblad, Pauline van Kempen: Laudato Si’ in woord en daad: bidden voor klimaatslachtoffers en koppige keuzes maken
FOX, Thomas Lazeroms: Zingen en lachtherapie op katholiek evenement over klimaatverandering (video)