Twee jaar na publicatie van Laudato Si’ blijkt de impact op de kerk wereldwijd nog steeds enorm. Bij een jaarwisseling hoort een terugblik, maar ook alvast een vooruitblik naar wat het komende jaar gaat brengen.
1. Het zuidelijk halfrond loopt voorop
Kerken op het zuidelijk halfrond lopen ver voor op de rest wat betreft het integreren van aandacht voor milieu in katechese, liturgie en kerkopbouw. Enkele voorbeelden uit verschillende continenten. In Afrika is de Catholic Youth Network for Environmental Sustainability in Africa (CYNESA) in zes jaar tijd uitgegroeid tot een van de meest vitale katholieke jongerenbewegingen. In november hield de CYNESA een vierdaagse conferentie in Nairobi, Kenia. In Costa Rica hield de Katholieke Universiteit eind november een internationaal symposium over Laudato Si’ met deelnemers uit heel Latijns-Amerika. Milieukampioen is echter de Filipijnse kerk. In geen ander land ter wereld treedt de kerk, van hoog tot laag, zo eensgezind op om de boodschap van Laudato Si’ te laten klinken in het publieke domein.
2. Paus Franciscus en de ‘zorg voor ons gemeenschappelijk huis’
Paus Franciscus blijft resoluut aandacht vragen voor de situatie van vluchtelingen, armen, uitgeslotenen en de schepping. Misschien zelfs met nog meer aandrang dan in 2015, aangezien de kwesties die hij in de encycliek aansnijdt alleen maar actueler worden en machthebbers niet bereid lijken het roer om te gooien.
De Konferentie Nederlandse Religieuzen (KNR) organiseert in de zomer van 2018 een tweedaagse retraite voor mensen die actief bezig willen gaan met de encycliek. Meer informatie hierover volgt in februari.
3. Ecologie blijft topprioriteit voor Vaticaan
De Pauselijke Raad voor de Wetenschap heeft gedurende het afgelopen jaar weer een serie conferenties georganiseerd over de ecologische crisis, met inbreng van topwetenschappers, activisten en beleidsmakers uit de gehele wereld. De rol van Rome als bruggenbouwer moet niet worden onderschat.
4. Katholieke instellingen beleggen niet langer in ‘fossiel’
Het afgelopen jaar hebben 49 katholieke instellingen wereldwijd aangegeven dat ze hun geld niet langer beleggen in fossiele brandstoffen. In oktober brachten Global Catholic Climate Movement en de Ierse katholieke ontwikkelingsorganisatie Trocaire een toolkit uit voor katholieke instellingen over ethisch beleggen. De KNR hield op 22 april 2017 een studiedag over ethisch beleggen. In 2018 krijgt deze dag een vervolg. Meer informatie is vanaf februari te vinden in onze agenda.
5. Viering Wereldgebedsdag voor de schepping
In 2015 riep paus Franciscus 1 september uit als Wereldgebedsdag voor de schepping. Wereldwijd werden honderden verschillende evenementen gehouden. Paus Franciscus en patriarch Batholomeüs brachten gezamenlijk een verklaring uit. In Den Bosch vond de eerste landelijke, oecumenische viering van deze dag plaats in Nederland. In 2018 brengt de KNR een toolkit uit voor groepen die een evenement willen organiseren.
6. De Global Catholic Climate Movement
De Global Catholic Climate Movement (GCCM) is in enkele jaren tijd uitgegroeid tot een organisatie met tientallen medewerkers en vrijwilligers. GCCM stimuleert katholieke divesteringen in fossiele energie, helpt groepen wereldwijd met ideeën voor de viering van de Wereldgebedsdag voor de schepping en neemt actief deel aan acties voor het milieu.
7. Amerikaanse katholieken vs Trump
De regering Trump is een absolute ramp voor het milieu. Onder zijn bewind hebben de VS zich teruggetrokken uit het Parijse Klimaatakkoord en er alles aan gedaan om maatregelen die de afgelopen jaren zijn genomen om het milieu te beschermen terug te draaien. Vanuit de Amerikaanse katholieke kerk is luid en duidelijk geprotesteerd tegen dit beleid. Oversten van religieuze instituten, de Amerikaanse bisschoppenconferentie en katholieke organisaties uitten felle kritiek op het sociale en ecologische beleid.
