“Kijk, kijk, een patrijs! Wil je ‘m ook zien? Gebruik gerust mijn verrekijker.” Een andere deelnemer van de natuurexcursie die ik onlangs bijwoonde nodigt me uit om een zeldzame vogel van dichtbij te bekijken. Ik ben de enige zonder verrekijker, want wat moet ík daarmee? Daar kwam ik gauw genoeg achter.

Door Matty van Leijenhorst

Ecologische opvoeding

In Laudato Si’* schrijft paus Franciscus dat er ‘ecologische opvoeding’ nodig is. Mensen moet geleerd worden wat voor problemen er zijn op aarde en hoe we samen kunnen zorgen voor een gezond milieu. We moeten nieuwe gewoontes aanleren; kijken naar en leren over schoonheid in de natuur; het liefhebben. ”Welke kleuren heeft een kievit, wat eet hij, wat voor landschap heeft hij nodig en waarom heet hij kievit?” Dat helpt ons om niet meer alleen te denken aan het nut. Wat je kent, dat bescherm je.
Iedereen heeft een taak in die ecologische opvoeding, dat onderwijs: ouders, kerk, school, overheid, jij.

Vier ‘lifers’

Op die zonnige lentedag, tijdens de excursie op de Binnenveldse Hooilanden deelde Jos zijn enthousiasme voor vogels met mij. Geheel vrijblijvend bood hij me, tegelijk met zijn verrekijker, al zijn kennis en liefde over vogels aan. En nadat ik die prachtige vogel van heel dichtbij had gezien, was ik zo onder de indruk dat ik alles wilde weten en meer wilde zien. Ik merkte dat de beste man veel kennis had en bereid was me alles te vertellen. Dus daar maakte ik gretig gebruik van. Zo zag ik die middag wel vier zogenaamde ‘lifers’*, die ik kon afvinken in mijn vogelboekje. De patrijs, de slobeend, de gele kwikstaart en onze nationale vogel de grutto.

Deel jouw geluk

Het meeste leer je van degene die je vertrouwt, waar je een persoonlijke band mee hebt en die je hoog hebt staan. Wees die leraar voor een ander door de ander te betrekken bij wat jij doet.
Ben jij enthousiast over bomen, insecten of een ‘zero waste’ leven? Betrek een ander erbij. Vraag of hij/zij een keer mee naar buiten gaat en deel jouw passie. Wees diegene die zegt: “Wil je ‘m ook zien? Kijk gerust door mijn verrekijker. Om scherp te stellen moet je aan dat knopje draaien. Wat je nu ziet is een patrijs, tegenwoordig een zeldzame vogel in Nederland.”

Die ene persoon

Ik ben al heel lang zijdelings betrokken bij vogelen: Ooit hielp ik Dave Bookless met het ringen van roodborstjes; al jaren spreek ik mensen die honderden vogelsoorten kennen; sinds kort zie ik regelmatig prachtige foto’s van Jorrit Vlot voorbijkomen op Facebook. En toch bleef ‘vogels kijken’ iets voor anderen. Niet voor mij. Uiteindelijk had ik het nodig dat één iemand me er persoonlijk bij betrok door te zeggen: “Wil je ook even kijken, hier heb je mijn verrekijker. De vogel zit daar.”
Toen raakte ik echt verwonderd. En onthield ik de naam van de vogel die ik zag.

Dankzij die ene persoon die zijn verrekijker en kennis graag met mij wilde delen.

En nu heb ik het ook te pakken. Ik heb de vogels lief en verlang ernaar er steeds meer te leren kennen. Ik vind het zonde dat het grondwater in de vallei zo laag wordt gepompt dat de weidevogels geen voedsel kunnen vinden. En ik geniet van de merel die zingt op ons dak en ik strooi vogelzaad, zodat ik er nog meer hoor. Er gaat een wereld voor me open.

Samen zorgen voor ons gemeenschappelijk huis

Zoek de namen op van de dieren en planten in jouw buurt en leer over hun eigenschappen. Laat je verrassen. En betrek je vrienden, buren, kinderen en collega’s bij alles waar jij enthousiast over bent. Durf te delen.

Het heeft zin. Zo houden we samen van ons gemeenschappelijk huis.

Kievit
Kievit door Dr. Georg Wietschorke via Pixabay
vogel wordt geringd
Dave Bookless ringt een vogeltje
twee patrijzen in het gras
Twee patrijzen via Depositphotos
Matty ziet de patrijs haarscherp op haar netvlies

* Laudato Si, paragraaf 6.2: Mensen zijn zich steeds meer bewust hoe heftig de culturele en ecologische problemen zijn. Nu moet men nieuwe gewoontes van duurzaam gedrag aanleren. Dit gebeurt in het gezin, op school, in de media en in de kerk. Dit heeft een positief effect op de samenleving. Het geeft je bovendien een gevoel van eigenwaarde. Het helpt ook aandacht te hebben voor schoonheid (van de schepping) en ervan te houden. Hierdoor ga je dieren, planten en spullen waarderen, in plaats van ze te zien als objecten die je mag misbruiken. De opvoeding heeft ook nog een ander doel: het evenwicht herstellen met jezelf, de ander, andere levende wezens en met God.

** Een vogel die je nooit eerder hebt gezien of gehoord.

*** Doe jij in je werk veel met natuur, landschap, water, duurzaamheid, o.i.d.? Meld je aan bij de A Rocha Pro groep en ontmoet christelijke vakgenoten. Dit kan op LinkedIn of met een mailtje naar Guido Hamelink.